علل عفونت لثه چیست و چگونه می‌توان از آن پیشگیری کرد؟
عفونت لثه یکی از شایع‌ترین و در عین حال نگران‌کننده‌ترین مشکلات دهان و دندان است که می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی‌تر لثه و حتی از دست دادن دندان شود. این وضعیت معمولاً به دلیل تجمع باکتری‌ها در اطراف خط لثه و عدم رعایت بهداشت دهان ایجاد می‌شود. در این مقاله، به بررسی جامع علل عفونت لثه، عوامل مؤثر بر آن و راهکارهای پیشگیری و درمان می‌پردازیم.
عفونت لثه چیست؟
عفونت لثه، به التهاب و تجمع باکتری‌ها در بافت نرم اطراف دندان‌ها گفته می‌شود که در صورت پیشرفت، می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های لثه مانند «ژنژیویت» (Gingivitis) و «پریودنتیت» (Periodontitis) شود. این بیماری می‌تواند به تدریج به بافت‌های نگهدارنده دندان آسیب بزند و حتی موجب لق شدن دندان شود.
مهم‌ترین علل عفونت لثه
۱. بهداشت نامناسب دهان و دندان
اصلی‌ترین علت عفونت لثه، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک نزدن منظم، استفاده نکردن از نخ دندان، و شست‌وشوی نادرست دهان باعث تجمع پلاک‌های میکروبی روی دندان و اطراف لثه می‌شود که بستر مناسبی برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند.
۲. تنفس بدبو (هالیتوزیس)
بدبویی دهان ممکن است ناشی از رشد بیش از حد باکتری‌ها در دهان باشد. این باکتری‌ها در طول زمان به لثه‌ها آسیب می‌زنند و محیط را برای عفونت فراهم می‌کنند. تنفس بد، علاوه بر علامتی از عفونت لثه، می‌تواند یکی از عوامل تشدیدکننده آن نیز باشد.
۳. استرس و مشکلات روانی
عوامل روانی مانند استرس، اضطراب و افسردگی با تضعیف سیستم ایمنی بدن، زمینه را برای بروز بیماری‌های التهابی از جمله عفونت لثه فراهم می‌کنند. همچنین در این شرایط، افراد تمایل کمتری به رعایت بهداشت دهان دارند.
۴. استفاده از مسواک نامناسب
استفاده از مسواک‌های زبر یا فشار زیاد هنگام مسواک زدن می‌تواند به بافت لثه آسیب وارد کند. این زخم‌های کوچک در لثه، راه ورود باکتری‌ها را باز کرده و احتمال عفونت را افزایش می‌دهند.
آشنایی بیشتر با جرمگیری دندان اصفهان
۵. بیماری‌های سیستمیک
بیماری‌هایی مانند دیابت، ایدز یا بیماری‌های خودایمنی می‌توانند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و لثه‌ها را در برابر عفونت آسیب‌پذیرتر کنند. در این شرایط، عفونت‌های ساده دهان ممکن است شدیدتر و ماندگارتر شوند.
۶. تغذیه ناسالم
مصرف زیاد قند و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده، با فراهم کردن محیط مناسب برای رشد باکتری‌ها، احتمال ابتلا به عفونت لثه را افزایش می‌دهد. کمبود ویتامین‌هایی مانند C و D نیز می‌تواند باعث ضعف لثه‌ها شود.
۷. تغییرات هورمونی
در دوران بارداری، بلوغ یا یائسگی، تغییرات هورمونی در بدن زنان ممکن است موجب حساس‌تر شدن لثه‌ها و افزایش احتمال التهاب و عفونت شود.
۸. مصرف دخانیات
افرادی که سیگار می‌کشند یا از سایر محصولات نیکوتین‌دار استفاده می‌کنند، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به بیماری‌های لثه هستند. نیکوتین باعث کاهش جریان خون به بافت‌های لثه می‌شود و بهبود زخم‌ها را دشوارتر می‌کند.
۹. مصرف داروهای خاص
برخی داروها مانند داروهای ضد تشنج، داروهای ضد فشار خون، یا داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی می‌توانند باعث تغییراتی در لثه شوند و احتمال عفونت را افزایش دهند.
علائم هشداردهنده عفونت لثه
تشخیص به‌موقع عفونت لثه نقش بسیار مهمی در پیشگیری از عوارض آن دارد. برخی از علائم شایع عبارتند از:
-
خونریزی هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
-
تورم، قرمزی یا درد در لثه‌ها
-
عقب‌نشینی لثه (نمایان شدن بیشتر ریشه دندان)
-
بوی بد مزمن دهان
-
لق شدن دندان‌ها
-
حساسیت غیرعادی به دما
راه‌های پیشگیری از عفونت لثه
۱. رعایت دقیق بهداشت دهان
استفاده منظم از مسواک با برس نرم، نخ دندان و دهان‌شویه ضدعفونی‌کننده، اولین گام در پیشگیری از عفونت لثه است. روزانه حداقل دوبار مسواک بزنید و یک‌بار نخ دندان بکشید.
۲. مراجعه منظم به دندانپزشک
ویزیت‌های دوره‌ای نزد دندانپزشک (هر شش ماه یک‌بار) کمک می‌کند تا مشکلات دهان و دندان، قبل از پیشرفت تشخیص داده شوند. جرمگیری نیز برای حذف پلاک‌های زیر لثه ضروری است.
بیشتر بخوانید : ایمپلنت دندان اصفهان
۳. تغذیه سالم
کاهش مصرف مواد قندی، نوشابه‌ها و شیرینی‌جات و در مقابل، افزایش مصرف میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات و مواد حاوی ویتامین C و D نقش مهمی در سلامت لثه دارد.
۴. ترک دخانیات
یکی از مهم‌ترین راهکارهای جلوگیری از عفونت لثه، ترک سیگار و سایر محصولات حاوی نیکوتین است.
۵. کنترل استرس
مدیریت استرس و خواب کافی نیز در عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب‌های لثه مؤثر است.
درمان عفونت لثه
درمان عفونت لثه با توجه به شدت آن، متفاوت است:
-
در مراحل اولیه: رعایت بهداشت دهان، دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده و جرمگیری دندان کافی است.
-
در مراحل پیشرفته: ممکن است نیاز به درمان‌های تخصصی مانند جراحی لثه، پیوند لثه یا استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها باشد.
عفونت لثه، اگرچه ممکن است در ابتدا مشکل کوچکی به نظر برسد، اما در صورت بی‌توجهی می‌تواند به بیماری‌های جدی دندانی و حتی از دست رفتن دندان‌ها منجر شود. آگاهی از علل عفونت لثه و توجه به بهداشت دهان و سبک زندگی سالم، بهترین راهکار برای حفظ سلامت لثه‌ها و دندان‌ها است. با رعایت نکات گفته شده و مراجعه منظم به دندانپزشک، می‌توان از بسیاری از مشکلات لثه پیشگیری کرد.
حتما،قبل از هر اقدام با متخصصین آتیه ایرانیان در ارتباط باشید
