مضرات عصب کشی دندان در بارداری | آنچه مادران باردار باید بدانند
دوران بارداری یکی از حساسترین و پرمراقبتترین دورههای زندگی یک زن است؛ دورهای که هر تصمیم درمانی، نهتنها بر سلامت مادر، بلکه بر رشد و سلامت جنین نیز تأثیر میگذارد. یکی از سوالات پرتکرار در این دوران این است: مضرات عصب کشی دندان در دوران بارداری چیست؟
در این مقاله، بهصورت علمی و تخصصی بررسی میکنیم که مضرات عصب کشی دندان در بارداری چیست، در چه شرایطی این درمان بیخطر است، چه نکاتی را باید رعایت کرد و چه زمانهایی برای انجام آن مناسبتر است. اگر باردار هستید یا قصد دارید باردار شوید، مطالعهی این مقاله میتواند به شما دید واضحتری از گزینههای درمانی در دوران بارداری بدهد.
عصب کشی دندان چیست؟
عصبکشی یا درمان ریشه (Root Canal Therapy) روشی تخصصی در دندانپزشکی است که در آن پالپ (بافت نرم درون دندان شامل عصب و عروق خونی) که دچار عفونت یا التهاب شده، تخلیه و پاکسازی میشود. این درمان بهمنظور حفظ دندان آسیبدیده و جلوگیری از گسترش عفونت به استخوان فک یا سایر دندانها انجام میشود.
چرا عصبکشی در بارداری مسئلهساز است؟
بهطور کلی، انجام عصبکشی در بارداری ممنوع نیست، اما با ملاحظات خاصی همراه است. در این دوران، هر اقدام درمانی باید با در نظر گرفتن وضعیت جسمی، هورمونی و ایمنی مادر و همچنین حساسیتهای جنین صورت گیرد.
عصب کشی میتواند با مواردی همراه باشد که اگر کنترل نشوند، ممکن است به مادر یا جنین آسیب برسانند. از جمله:
-
استفاده از داروهای بیحسی و آنتیبیوتیکها
-
اشعهی ایکس (رادیوگرافی)
-
استرس فیزیولوژیک و روانی ناشی از درمان
-
خطر گسترش عفونت درماننشده
در ادامه، تکتک این موارد را بررسی میکنیم.
مضرات احتمالی عصب کشی دندان در دوران بارداری
۱. مواجهه با اشعه ایکس (رادیوگرافی)
یکی از مراحل ضروری در عصبکشی، تصویربرداری از دندان است. هرچند اشعه ایکس دندانپزشکی دوز بسیار کمی دارد، اما در دوران بارداری، بهویژه در سهماهه اول، میتواند نگرانیهایی دربارهی تأثیر بر جنین ایجاد کند.
آشنایی بیشتر با جرمگیری دندان اصفهان
راهکار ایمن: در صورت نیاز به عکسبرداری، حتماً از پیشبند سربی مخصوص برای محافظت از شکم و تیروئید استفاده شود و تنها در صورت ضرورت تصویر گرفته شود.
۲. مصرف داروهای بیحسی
برای انجام عصبکشی، معمولاً از بیحسی موضعی مانند لیدوکائین استفاده میشود. برخی از این داروها در گروه B طبقهبندی میشوند که برای استفاده در بارداری بیخطر محسوب میشوند، اما در صورت استفاده بیش از حد یا نادرست، ممکن است اثرات منفی بر روی جنین یا جریان خون رحم ایجاد کنند.
نکته کلیدی: دوز مصرفی باید کنترلشده و زیر نظر دندانپزشک آگاه به بارداری باشد.
۳. تجویز آنتیبیوتیک و مسکن
پس از درمان ریشه، در بسیاری از موارد نیاز به مصرف آنتیبیوتیک یا مسکن وجود دارد. برخی از این داروها ممکن است در بارداری ممنوع یا پرخطر باشند (مانند تتراسایکلین یا ایبوپروفن).
مهم: تنها داروهایی باید مصرف شوند که دندانپزشک با درنظر گرفتن سن بارداری و شرایط فردی تجویز کرده باشد.
۴. استرس و فشار عصبی
تجربهی درمانهای دندانپزشکی، بهویژه عصبکشی، ممکن است برای برخی زنان باردار با استرس، اضطراب و افزایش ضربان قلب همراه باشد. این موضوع میتواند بهطور غیرمستقیم بر سلامت جنین تأثیر بگذارد، بهویژه در افرادی که سابقه فشار خون بالا یا پرهاکلامپسی دارند.
پیشنهاد: استفاده از تکنیکهای آرامسازی، موسیقی درمانی، همراه داشتن فرد مطمئن در زمان درمان.
۵. نشستن طولانی روی یونیت دندانپزشکی
در سهماهه دوم و سوم بارداری، نشستن طولانیمدت روی یونیت دندانپزشکی ممکن است باعث فشار به رگهای بزرگ شکمی و اختلال در جریان خون جفتی شود.
نکته: جلسات درمان باید کوتاه باشند و از قرار گرفتن طولانی در وضعیت خوابیده اجتناب شود. استفاده از بالش زیر زانو میتواند کمککننده باشد.
آیا عفونت دندان در بارداری خطرناکتر از درمان آن است؟
بله. یکی از نکات کلیدی که بسیاری از زنان باردار از آن غافلاند، این است که عدم درمان دندان عفونی در دوران بارداری میتواند بسیار پرخطرتر از انجام درمان کنترلشده باشد.
عفونت دندانی میتواند منجر به:
-
گسترش عفونت به استخوان یا خون (سپسیس)
-
تب بالا و عوارض برای جنین
-
افزایش احتمال زایمان زودرس
-
کاهش وزن نوزاد هنگام تولد
پس اگر دندانپزشک تشخیص دهد که درمان ضروری است، نباید آن را به تعویق انداخت.
بهترین زمان برای عصب کشی در دوران بارداری
بر اساس توصیه متخصصان، بهترین زمان برای انجام درمانهای دندانپزشکی غیراضطراری در بارداری، سهماهه دوم (هفته ۱۴ تا ۲۷) است. در این دوره:
-
ارگانهای حیاتی جنین شکل گرفتهاند
-
حالت تهوع مادر کاهش یافته
-
رحم هنوز به اندازهای بزرگ نشده که نشستن را دشوار کند
در سهماهه اول، به دلیل حساسیت بالای رشد جنین، ترجیح بر اجتناب از درمانهای غیرضروری است. باید بدانید در سهماهه سوم نیز به دلیل اندازهی بزرگ رحم، استرس و فشار زیاد ممکن است خطرساز باشد.
بیشتر بخوانید : ایمپلنت دندان اصفهان
چه زمانی عصب کشی در بارداری ضروری و اجتنابناپذیر است؟
موارد زیر نیاز به درمان فوری دارند، حتی در دوران بارداری:
-
دندان درد شدید و مداوم
-
تورم لثه یا صورت
-
خروج چرک از دندان
-
تب ناشی از عفونت دندانی
-
آبسه دندان یا فک
در این شرایط، تاخیر در درمان میتواند خطرناکتر از انجام آن باشد.
توصیههای کاربردی برای مادران
۱. به دندانپزشک اطلاع دهید که باردار هستید
۲. در صورت امکان، معاینات دندانی را پیش از بارداری انجام دهید
۳. برای اقدامات غیرضروری تا سهماهه دوم صبر کنید
۴. از مصرف خودسرانه هرگونه داروی دندانپزشکی پرهیز کنید
۵. در صورت نیاز به درمان فوری، فقط با دندانپزشک آگاه به بارداری مشورت کنید
عصبکشی در بارداری اگر با ملاحظات تخصصی، تجهیزات استاندارد، و آگاهی از شرایط مادر انجام شود، میتواند بیخطر و حتی نجاتبخش باشد. مضرات عصب کشی دندان در بارداری بیشتر مربوط به اجرای نادرست، داروهای نامناسب یا زمانبندی غلط درمان است.
به همین دلیل، توصیه میشود درمانهای دندانی پیش از بارداری یا در سهماهه دوم انجام شوند و در صورت بروز درد یا عفونت، هرگز موضوع را نادیده نگیرید.
حتما،قبل از هر اقدام با متخصصین آتیه ایرانیان در ارتباط باشید