ارتودنسی دندان کودکان : لبخند سالم از دوران کودکی
ارتودنسی دندان کودکان یکی از مهم‌ترین شاخه‌های دندانپزشکی است که به اصلاح ناهنجاری‌های دندانی و فکی در کودکان و نوجوانان می‌پردازد. درمان ارتودنسی در سنین پایین، می‌تواند مسیر رشد فک و دندان‌ها را به‌درستی هدایت کرده و از بروز مشکلات پیچیده‌تر در آینده جلوگیری کند. با توجه به اینکه شکل‌گیری ساختار دهان و دندان در این سنین در حال پیشرفت است، تشخیص زودهنگام مشکلات و درمان به‌موقع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مشکلات رایج ارتودنسی در کودکان
در کودکان ممکن است مشکلات مختلفی در زمینه رشد و قرارگیری دندان‌ها یا فک‌ها مشاهده شود. برخی از شایع‌ترین ناهنجاری‌های دندانی که نیاز به درمان ارتودنسی دارند عبارت‌اند از:
-
جلو زدگی دندان‌های بالا (Overjet): زمانی که دندان‌های جلوی فک بالا بیش از حد جلو آمده‌اند.
-
اوربایت عمیق (Deep Bite): پوشش بیش از حد دندان‌های پایین توسط دندان‌های بالایی.
-
کراس‌بایت (Crossbite): زمانی که یک یا چند دندان فک بالا، پشت دندان‌های پایین قرار می‌گیرند.
-
اپن‌بایت (Open Bite): زمانی که هنگام بسته شدن فک‌ها، دندان‌های جلویی به هم نمی‌رسند.
-
فاصله زیاد بین دندان‌ها (Spacing): که معمولاً به دلیل کوچک بودن دندان‌ها یا بزرگ بودن فک رخ می‌دهد.
-
شلوغی دندان‌ها (Crowding): زمانی که دندان‌ها فضای کافی برای رشد ندارند و روی هم می‌افتند.
-
دندان‌های نهفته: مانند دندان نیش که در جای خود درنمی‌آید و در لثه باقی می‌ماند.
-
مشکلات فکی: شامل عدم تناسب رشد فک بالا و پایین که می‌تواند منجر به اختلال در جویدن و تکلم شود.
آشنایی بیشتر با جرمگیری دندان اصفهان
چه زمانی باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کرد؟
بر اساس توصیه انجمن ارتودنتیست‌های آمریکا (AAO)، اولین مراجعه کودک به متخصص ارتودنسی باید در سن ۷ سالگی انجام شود. در این سن، دندان‌های دائمی جلویی معمولاً رشد کرده‌اند و متخصص می‌تواند با ارزیابی اولیه، مشکلات بالقوه فک و دندان را شناسایی کند.
در بسیاری از موارد، حتی اگر نیاز فوری به درمان وجود نداشته باشد، برنامه‌ریزی برای آغاز درمان در زمان مناسب صورت می‌گیرد. برخی کودکان ممکن است در سنین پایین به درمان‌های ساده‌تری نیاز داشته باشند، در حالی‌که برخی دیگر به درمان‌های پیشرفته‌تر در سنین بالاتر نیاز خواهند داشت.
روش‌های ارتودنسی دندان در کودکان
درمان ارتودنسی کودکان معمولاً به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:
۱. ارتودنسی پیشگیرانه و مداخله‌ای (Interceptive Orthodontics)
این نوع درمان در سنین پایین‌تر (حدود ۷ تا ۹ سالگی) انجام می‌شود و شامل استفاده از دستگاه‌هایی مانند پلاک متحرک، پالاتال اکسپندر (گسترش‌دهنده فک) و هدگیر است. این روش به رشد صحیح فک و ایجاد فضای کافی برای رویش دندان‌های دائمی کمک می‌کند.
۲. ارتودنسی ثابت
زمانی که تمام یا بیشتر دندان‌های دائمی رشد کرده‌اند (معمولاً از ۱۱ سالگی به بعد)، می‌توان از بریس‌های ثابت فلزی یا شفاف برای مرتب کردن دندان‌ها استفاده کرد. این مرحله ممکن است بین ۱۲ تا ۲۴ ماه طول بکشد و بسته به شدت ناهنجاری، نوع دستگاه و همکاری کودک متغیر است.
مزایای ارتودنسی زودهنگام
درمان ارتودنسی در کودکی مزایای بسیاری دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
هدایت رشد فک‌ها: کمک به ایجاد تعادل بین فک بالا و پایین.
-
جلوگیری از بروز مشکلات شدیدتر: درمان زودهنگام می‌تواند از نیاز به جراحی‌های پیچیده در بزرگسالی جلوگیری کند.
-
کاهش احتمال آسیب دندانی: دندان‌هایی که به صورت جلو آمده‌اند، بیشتر در معرض ضربه هستند.
-
اصلاح عاداتی مانند مکیدن انگشت: که می‌تواند باعث تغییر شکل فک شود.
-
بهبود گفتار و جویدن: درمان ناهنجاری‌های فکی به بهبود عملکرد دهان کمک می‌کند.
-
افزایش اعتماد به نفس: لبخند مرتب و جذاب در روابط اجتماعی کودک بسیار مؤثر است.
بیشتر بخوانید : ایمپلنت دندان اصفهان
مراقبت‌های لازم حین درمان ارتودنسی
در طول درمان ارتودنسی، رعایت نکات بهداشتی و همکاری کودک اهمیت زیادی دارد:
-
مسواک زدن منظم با مسواک مخصوص ارتودنسی
-
استفاده از نخ دندان و دهان‌شویه‌های آنتی‌باکتریال
-
پرهیز از خوردن غذاهای سفت و چسبناک مانند آدامس، ته‌دیگ، یخ، پفک
-
مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی برای بررسی روند درمان
-
همکاری کامل در استفاده از دستگاه‌های متحرک یا کش‌های ارتودنسی
طول دوره درمان ارتودنسی کودکان
مدت زمان درمان بسته به نوع ناهنجاری، سن کودک، نوع دستگاه ارتودنسی و همکاری او متفاوت است. در اغلب موارد، درمان بین ۶ ماه تا ۲ سال طول می‌کشد. پس از پایان درمان، معمولاً از نگهدارنده (ریتینر) برای حفظ نتایج استفاده می‌شود.
ارتودنسی دندان کودکان نقش بسیار مهمی در سلامت دهان و دندان و بهبود کیفیت زندگی آن‌ها دارد. تشخیص زودهنگام و مداخله به‌موقع می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات فکی و دندانی در آینده جلوگیری کرده و مسیر رشد طبیعی لبخند کودک را تضمین کند. با مراجعه به متخصص ارتودنسی در سن مناسب، والدین می‌توانند اطمینان حاصل کنند که فرزندشان از سلامت دندانی مطلوب و لبخندی زیبا برخوردار خواهد شد.
حتما،قبل از هر اقدام با متخصصین آتیه ایرانیان در ارتباط باشید
